Το 1979, τη χρονιά της γέννησής μου, ο βιασμός στο πλαίσιο του γάμου δεν αναγνωριζόταν νομικά. Πολιτικός γάμος δεν υπήρχε, κι έτσι οι γυναίκες έπαιρναν το επώνυμο του συζύγου τους - κι οι γονείς της νύφης ήταν ακόμα επιφορτισμένοι με την καταβολή της προίκας (σαν να αποζημίωναν τον γαμπρό για το άχθος που αναλάμβανε).
Αργότερα, ως παιδάκι, έμαθα προς κατάπληξή μου ότι ενώ εμείς τα αγόρια μπορούσαμε να παίζουμε (έστω και στη ζούλα) σε άδειες εκκλησίες, στα κορίτσια απαγορευόταν να εισέλθουν στο άδυτο του ναού - και λίγα χρόνια μετά έμαθα πως οι γυναίκες απαγορεύεται να μεταλαμβάνουν κατά τις μέρες της εμμηνορρυσίας. Όσο για το Άγιον Όρος, ήταν κι αυτό ένα πελώριο άβατο - η μόνη γυναίκα στην οποία επιτρεπόταν η είσοδος ήταν η Θεομήτωρ.
Με τούτα και με κείνα έφτασα στην εφηβεία, και διάβασα το "Δεύτερο φύλο" και τη "Γυναίκα ευνούχο", και συνειδητοποίησα μια σκανδαλώδη ανισότητα στον γυμνασιακό πληθυσμό: οι συμμαθητές μου μπορούσαν να καυχιούνται για τα χουφτώματα και τα χαμουρέματά τους (έστω κι αν ήταν στη συντριπτική τους πλειονότητα φαντασιακά), αλλά οι συμμαθήτριες που αποτολμούσαν να συναινέσουν στην όποια επαφή κατατάσσονταν αυτομάτως στις "πουτάνες του σχολείου".
Δύο μέτρα και δύο σταθμά. Που όσο άνοιγα τα μάτια μου, γίνονταν όλο και πιο αποκαρδιωτικά. Συνειδητοποιώντας, λόγου χάρη, το πόσο πρόσφατη υπόθεση ήταν η γυναικεία ψήφος, ή το ότι επί αιώνες οι τέχνες κι οι επιστήμες - οι ανώτατες βαθμίδες της εκπαίδευσης - ήταν αποκλειστικό προνόμιο των ανδρών. Ακόμα και οι πλέον χαρισματικές γυναίκες (από την Άντα Λάβλεϊς και την Τζορτζ Έλιοτ μέχρι τη Φάννυ Μέντελσον και τη Γεωργία Σάνδη) αναγκάζονταν, είτε να αποδεχθούν την περιθωριακή τους θέση, είτε να αρρενοποιηθούν, ώστε να κερδίσουν μιαν υποτυπώδη ισότητα.
Έτσι, ο φεμινισμός αποτέλεσε για μένα ιερό χρέος, μιας κι οι ανισονομίες κι η καταδυνάστευση της γυναίκας εξακολουθεί να συνιστά θλιβερή - τραγική πολλές φορές - πραγματικότητα. Ανισότητα πληρωμών κι εκπροσώπησης σε επαγγέλματα, συστηματική καταδυνάστευση και κακοποίηση ελέω θρησκευτικού φονταμενταλισμού, και κάθε λογής θυματοποίηση που πατά στη διάχυτη (ακόμα και μεταξύ πολλών γυναικών) πεποίθηση περί "αδύναμου φύλου".
Όσο ακόμα γυναίκες υποβάλλονται σε κλειτοριδεκτομή ή εκτελούνται εξαιτίας του βιασμού που υπέστησαν, όσο ακόμα γυναίκες δολοφονούνται επειδή οι σύντροφοι ή οι πατεράδες τους τις αντιμετωπίζουν ως res, οφείλουμε να στεκόμαστε στο πλευρό των γυναικών, που αν κι αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή ομάδα του πλανήτη, εξακολουθούν να υφίστανται την αγριότητα του ανδροκρατούμενου κόσμου μας.
(Και σ' ό,τι αφορά τις λέξεις - τη "γυναικοκτονία" ως απόδοση του "femicide", που κι αυτό με τη σειρά του αποτελεί προϊόν δεκαετιών κουβέντας γύρω απ' τη θηλεοποίηση ή την έμφυλη εξίσωση των λέξεων - "humankind" αντί για "mankind", ως και το τραβηγμένο "herstory" αντί του "history" - για μένα αποτελεί ήσσονος σημασίας ζήτημα. Το ζητούμενο είναι να πάψουν βιαστές όπως ο Μπροκ Τέρνερ να αποφυλακίζονται με προκλητική ευκολία, κι η κοινωνία να σταματήσει να αναζητά, με συνειδητή ή ασυναίσθητη μισογυνική ματιά, την ευθύνη για την όποια κακοποίηση στο θύμα. Κάθε φόνος είναι πράξη πρωτογονισμού - ιδίως όταν πατά σε προϋπάρχουσες, μακραίωνες αδικίες).
Αύγουστος Κορτώ
Αργότερα, ως παιδάκι, έμαθα προς κατάπληξή μου ότι ενώ εμείς τα αγόρια μπορούσαμε να παίζουμε (έστω και στη ζούλα) σε άδειες εκκλησίες, στα κορίτσια απαγορευόταν να εισέλθουν στο άδυτο του ναού - και λίγα χρόνια μετά έμαθα πως οι γυναίκες απαγορεύεται να μεταλαμβάνουν κατά τις μέρες της εμμηνορρυσίας. Όσο για το Άγιον Όρος, ήταν κι αυτό ένα πελώριο άβατο - η μόνη γυναίκα στην οποία επιτρεπόταν η είσοδος ήταν η Θεομήτωρ.
Με τούτα και με κείνα έφτασα στην εφηβεία, και διάβασα το "Δεύτερο φύλο" και τη "Γυναίκα ευνούχο", και συνειδητοποίησα μια σκανδαλώδη ανισότητα στον γυμνασιακό πληθυσμό: οι συμμαθητές μου μπορούσαν να καυχιούνται για τα χουφτώματα και τα χαμουρέματά τους (έστω κι αν ήταν στη συντριπτική τους πλειονότητα φαντασιακά), αλλά οι συμμαθήτριες που αποτολμούσαν να συναινέσουν στην όποια επαφή κατατάσσονταν αυτομάτως στις "πουτάνες του σχολείου".
Δύο μέτρα και δύο σταθμά. Που όσο άνοιγα τα μάτια μου, γίνονταν όλο και πιο αποκαρδιωτικά. Συνειδητοποιώντας, λόγου χάρη, το πόσο πρόσφατη υπόθεση ήταν η γυναικεία ψήφος, ή το ότι επί αιώνες οι τέχνες κι οι επιστήμες - οι ανώτατες βαθμίδες της εκπαίδευσης - ήταν αποκλειστικό προνόμιο των ανδρών. Ακόμα και οι πλέον χαρισματικές γυναίκες (από την Άντα Λάβλεϊς και την Τζορτζ Έλιοτ μέχρι τη Φάννυ Μέντελσον και τη Γεωργία Σάνδη) αναγκάζονταν, είτε να αποδεχθούν την περιθωριακή τους θέση, είτε να αρρενοποιηθούν, ώστε να κερδίσουν μιαν υποτυπώδη ισότητα.
Έτσι, ο φεμινισμός αποτέλεσε για μένα ιερό χρέος, μιας κι οι ανισονομίες κι η καταδυνάστευση της γυναίκας εξακολουθεί να συνιστά θλιβερή - τραγική πολλές φορές - πραγματικότητα. Ανισότητα πληρωμών κι εκπροσώπησης σε επαγγέλματα, συστηματική καταδυνάστευση και κακοποίηση ελέω θρησκευτικού φονταμενταλισμού, και κάθε λογής θυματοποίηση που πατά στη διάχυτη (ακόμα και μεταξύ πολλών γυναικών) πεποίθηση περί "αδύναμου φύλου".
Όσο ακόμα γυναίκες υποβάλλονται σε κλειτοριδεκτομή ή εκτελούνται εξαιτίας του βιασμού που υπέστησαν, όσο ακόμα γυναίκες δολοφονούνται επειδή οι σύντροφοι ή οι πατεράδες τους τις αντιμετωπίζουν ως res, οφείλουμε να στεκόμαστε στο πλευρό των γυναικών, που αν κι αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή ομάδα του πλανήτη, εξακολουθούν να υφίστανται την αγριότητα του ανδροκρατούμενου κόσμου μας.
(Και σ' ό,τι αφορά τις λέξεις - τη "γυναικοκτονία" ως απόδοση του "femicide", που κι αυτό με τη σειρά του αποτελεί προϊόν δεκαετιών κουβέντας γύρω απ' τη θηλεοποίηση ή την έμφυλη εξίσωση των λέξεων - "humankind" αντί για "mankind", ως και το τραβηγμένο "herstory" αντί του "history" - για μένα αποτελεί ήσσονος σημασίας ζήτημα. Το ζητούμενο είναι να πάψουν βιαστές όπως ο Μπροκ Τέρνερ να αποφυλακίζονται με προκλητική ευκολία, κι η κοινωνία να σταματήσει να αναζητά, με συνειδητή ή ασυναίσθητη μισογυνική ματιά, την ευθύνη για την όποια κακοποίηση στο θύμα. Κάθε φόνος είναι πράξη πρωτογονισμού - ιδίως όταν πατά σε προϋπάρχουσες, μακραίωνες αδικίες).
Αύγουστος Κορτώ
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου