Έχει διερωτηθεί ποτέ κανείς, γιατί το λάδι θεωρείται νηστίσιμο; Οι λόγοι που θα διαβάσει κανείς στα θρησκευτικά άρθρα του διαδικτύου ή που θα ακούσει από τους πιο παλιούς δεν βγάζουν κανένα νόημα και δεν δικαιολογούν το γιατί η ελιά, που είναι και ιερός καρπός, επιτρέπεται την περίοδο των νηστειών και το λάδι που είναι παράγωγο της ελιάς όχι.
Την πιο εύλογη και σωστή απάντηση μου την έδωσε ένας Αγιογράφος Κρητικός, ο οποίος επισκέπτεται συχνά το Άγιος Όρος, καθώς ο θείος του είναι ηγούμενος εκεί. Καθώς μου έδειχνε τις αγιογραφίες του και μου έλεγε διάφορες ιστορίες του έκανα την ερώτηση. Γιατί τελοσπάντων νηστεύουμε το λάδι και όχι την ελιά. Και η απάντησή ήταν τόσο έξυπνη μα και τόσο εύλογη που πείστηκα αμέσως ότι αυτός είναι ο πραγματικός λόγος.
Τα παλαιότερα χρόνια λοιπόν, δεν υπήρχαν μηχανές για να φτιάξουν οι άνθρωποι το λάδι. Το έφτιαχναν με τους παλιούς ελαιόμυλους τους οποίους είχαμε και στην Κύπρο. Για όσους δεν έχουν δει έναν, αυτοί ήταν σε διάφορα μεγέθη και ήταν στην ουσία δύο μεγάλες στρογγυλές πέτρες η μία πάνω στην άλλη και με μία ξύλινη χειρολαβή γύριζε η πάνω πέτρα και έλιωνε τις ελιές που βρίσκονταν ανάμεσα τους και έτσι έπεφτε το λάδι, που ήταν πολύ χρήσιμο για το μαγείρεμα αλλά είχε και θεραπευτικούς ρόλους.
Για να γυρίζουν όμως εύκολα οι πέτρες, σύμφωνα πάντα με τον Κρητικό Αγιογράφο, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν λίπος από ζώα. Ειδικότερα οι πολύ μεγάλοι ελαιόμυλοι χρειάζονταν αρκετά χέρια για να λειτουργήσουν και το λίπος ζώων χρησιμοποιείτο τότε σε πολλές περιπτώσεις για να κάνει τη ζωή τους πιο εύκολη. Μία από τις χρήσεις ήταν κι αυτή. Έτσι, επειδή το λίπος ερχόταν σε κάποια επαφή με το αγνό λάδι, το λάδι είχε απαγορευτεί κατά την περίοδο των νηστειών. Με την περίοδο των χρόνων βέβαια οι μηχανισμοί εξελίχθηκαν ενώ ανακαλύφθηκε και το γλάσο.
Σήμερα, και με βάση αυτή τη θεωρία, το λάδι δεν θα έπρεπε να θεωρείται νηστίσιμο, όπως ούτε και η ελιά. Πάντως είναι μία πολύ όμορφη και εντυπωσιακή ιστορία, καθώς δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς το σύνδεσμο μεταξύ λαδιού, λίπους και νηστείας.
Την πιο εύλογη και σωστή απάντηση μου την έδωσε ένας Αγιογράφος Κρητικός, ο οποίος επισκέπτεται συχνά το Άγιος Όρος, καθώς ο θείος του είναι ηγούμενος εκεί. Καθώς μου έδειχνε τις αγιογραφίες του και μου έλεγε διάφορες ιστορίες του έκανα την ερώτηση. Γιατί τελοσπάντων νηστεύουμε το λάδι και όχι την ελιά. Και η απάντησή ήταν τόσο έξυπνη μα και τόσο εύλογη που πείστηκα αμέσως ότι αυτός είναι ο πραγματικός λόγος.
Τα παλαιότερα χρόνια λοιπόν, δεν υπήρχαν μηχανές για να φτιάξουν οι άνθρωποι το λάδι. Το έφτιαχναν με τους παλιούς ελαιόμυλους τους οποίους είχαμε και στην Κύπρο. Για όσους δεν έχουν δει έναν, αυτοί ήταν σε διάφορα μεγέθη και ήταν στην ουσία δύο μεγάλες στρογγυλές πέτρες η μία πάνω στην άλλη και με μία ξύλινη χειρολαβή γύριζε η πάνω πέτρα και έλιωνε τις ελιές που βρίσκονταν ανάμεσα τους και έτσι έπεφτε το λάδι, που ήταν πολύ χρήσιμο για το μαγείρεμα αλλά είχε και θεραπευτικούς ρόλους.
Για να γυρίζουν όμως εύκολα οι πέτρες, σύμφωνα πάντα με τον Κρητικό Αγιογράφο, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν λίπος από ζώα. Ειδικότερα οι πολύ μεγάλοι ελαιόμυλοι χρειάζονταν αρκετά χέρια για να λειτουργήσουν και το λίπος ζώων χρησιμοποιείτο τότε σε πολλές περιπτώσεις για να κάνει τη ζωή τους πιο εύκολη. Μία από τις χρήσεις ήταν κι αυτή. Έτσι, επειδή το λίπος ερχόταν σε κάποια επαφή με το αγνό λάδι, το λάδι είχε απαγορευτεί κατά την περίοδο των νηστειών. Με την περίοδο των χρόνων βέβαια οι μηχανισμοί εξελίχθηκαν ενώ ανακαλύφθηκε και το γλάσο.
Σήμερα, και με βάση αυτή τη θεωρία, το λάδι δεν θα έπρεπε να θεωρείται νηστίσιμο, όπως ούτε και η ελιά. Πάντως είναι μία πολύ όμορφη και εντυπωσιακή ιστορία, καθώς δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς το σύνδεσμο μεταξύ λαδιού, λίπους και νηστείας.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου