Αν διαβάσει κανείς την Καινή Διαθήκη με μεγαλύτερη προσοχή, θα διακρινεί εύκολα τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των τεσσάρων ευαγγελιστών, οι οποίοι υποτίθεται έζησαν και έγραψαν στα χρόνια του Χριστού. Οι τέσσερις αυτές μαρτυρίες, υποτίθεται ότι γράφτηκαν για να επιβεβαίωσουν «εις τετραπλούν» την ύπαρξη του Ιησού, φαίνεται όμως ότι οι έντονες διαφορές που έχουν, δημιουργούν περισσότερο ερωτήματα παρά σιγουριά.
Η πρώτη Καινή Διαθήκη πιστεύεται ότι γράφτηκε μεταξύ το 60 μ.Χ – 110 μ.Χ. από τους τέσσερις πιστούς ακόλουθους του Ιησού, Μάρκο, Ιωάννη, Λουκά και Ματθαίο. Είναι σίγουρο ότι με το πέρασμα των χρόνων και για χάριν της ορθοδοξίας στην πίστη, πολλά από τα κείμενα αλλοιώθηκαν ή παραγκωνίστηκαν και έτσι αλλοιωμένα έφθασαν σε μας. Εδώ δημιουργούνται τα πρώτα μεγάλα ερωτήματα: Οι εκκλησιαστικοί συγγραφείς οι οποίοι επέλεξαν και συγκέντρωσαν τα κείμενα που αποτελούν σήμερα την Καινή Διαθήκη και τα κατέγραψαν, άφησαν εσκεμμένα τις τρανταχτές διαφορές αυτές να υπάρχουν; Αν ναι για ποιό λόγο και τι εξυπηρετούν; Έγιναν όλα βιαστικά με αποτέλεσμα να μην προσέξουν ή να μην προλαμβαίνουν να συμφωνήσουν τα κείμενα μεταξύ τους; Τα άφησαν θεωρώντας ότι ο κόσμος, ως αγράμματος που είναι δεν θα κατάλαβει τις διαφορές ή, τέλος, ο καθένας από τους τέσσερις ευαγγελίστες έγραψε τα πράγματα όπως θεωρούσε αυτός καλύτερα;
Για να κρίνουμε ποιο από τα πιο πάνω ερωτήματα είναι η απάντηση, πρέπει να δούμε μερικές από αυτές τις ασυμφωνίες των ευαγγελιστών.
1. Η Γενεαλογία του Χρίστου
Ματθαίος: Και έτσι, απανταχού, από τον Αβραάμ ως τον Δαβίδ είναι δεκατέσσερις γενεές, από τον Δαβίδ ως την υποδούλωση της Βαβυλώνας είναι δεκατέσσερις γενεές, και από την υποδούλωση της Βαβυλώνας ως το Χριστό είναι επίσης δεκατέσσερις γενεές» (Ματθαίος Ι, 17)
Ο Ματθαίος είναι ο μοναδικός που παρουσιάζει το γενεαλογικό δέντρο του Χρίστου ως έχει πιο πάνω. Παρουσιάζει τον Χριστό να είναι απόγονος βασιλιάδων και προφήτων για να εξάψει έτσι τη φαντασία του λαού και να προκαλέσει το σεβάσμο τους. Στους υπόλοιπους ευαγγελίστες η γενεαλογία του Χριστού είναι εντελώς διαφορετική.
Ο Ματθαίος είναι ο μοναδικός που παρουσιάζει το γενεαλογικό δέντρο του Χρίστου ως έχει πιο πάνω. Παρουσιάζει τον Χριστό να είναι απόγονος βασιλιάδων και προφήτων για να εξάψει έτσι τη φαντασία του λαού και να προκαλέσει το σεβάσμο τους. Στους υπόλοιπους ευαγγελίστες η γενεαλογία του Χριστού είναι εντελώς διαφορετική.
Όπως και να ‘χει το πράγμα, αν ο Ιησούς είναι γιος του Θεού και η Μαρία τον συνέλαβε από θαύμα, ποια η χρησίμοτητα της γενεαλογίας στα κείμενα ή της απόδειξης της βασιλικής γενιάς του;;;
Και…«έτσι» | Και…«γιουβέτσι» |
Μακάριοι οι δημιουργοί της ειρήνης, γιατί αυτοί θα ονομαστούν γιοί του θεού (Ματθαίος V, 9). | Δεν ήλθα να φέρω ειρήνη, αλλά ξίφος (Ματθαίος Χ, 34). |
Να μην εναντιώνεστε στο κακόν (Ματθαίος V, 39). | Και κάθε δέντρο που δεν κάνει καλό καρπό να το κόβεις και να το ρίχνεις στη φωτιά (Ματθαίος VII, 19). |
Όποιος οργίζεται κατά του αδελφού του θα κριθεί ένοχος από τον κριτή (Ματθαίος V, 22). | Γιατί ήλθα να χωρίσω τον άνθρωπο από τον πατέρα του, την κόρη από τη μάνα της (Ματθαίος Χ, 35). |
Κοιτάξτε τα πουλιά του ουρανού, που δεν σπέρνουν, ούτε θερίζουν, και δεν αποθηκεύουν στ’ αμπάρια και ο επουράνιος πατέρας σας τα τρέφει… αλλά για ενδύματα γιατί φροντίζετε; Κοιτάξτε τους κρίνους στον κάμπο πώς μεγαλώνουν: δεν κουράζονται, ούτε γνέθουν (Ματθαίος VI, 26, 28). | Γιατί πάλι σ’ αυτόν που έχει θα του δώσουν και θα του περισσέψει αλλά σ’ αυτόν που δεν έχει, θα του πάρουν και αυτό που έχει (Ματθαίος ΧΧV, 29). |
Κανένας δε μπορεί να υπηρετεί δυο κυρίους (Ματθαίος VI, 24). | Δώστε λοιπόν στον Καίσαρα αυτά που ανήκουν στον Καίσαρα και στον Θεό αυτά που είναι του Θεού (Ματθαίος XXII, 21). |
Μην κρίνετε, για να μην κριθείτε (Ματθαίος VII, 1). | Θα καθίσετε και σεις σε δώδεκα θρόνους, κρίνοντας τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ (Ματθαίος XIX, 28). |
Κάμετε καλό σε κείνους που σας μισούνε (Ματθαίος V, 44). | Πιο εύκολα θα είναι στη γη των Σοδόμων και των Γομόρρων, τη μέρα της κρίσεως (Ματθαίος Χ, 15). |
Ποιος από σας θα του ζητήσει ο γιος του ψωμί και θα του δώσει πέτρα, είτε θα του ζητήσει ψάρια και αυτός θα του δώσει φίδια; (Ματθαίος VII, 9-10). | - Κύριε δώσε μου την άδεια να πάω πρώτα και να θάψω τον πατέρα μου… - Έλα μαζί μου και άφησε τους νεκρούς να θάψουν τους νεκρούς τους (Ματθαίος VIII, 21—22). |
Γι’ αυτό θα εγκαταλείψει ο άνθρωπος τον πατέρα του και τη μάνα του και θα προσκολληθεί στη γυναίκα του… Γιατί αυτούς που συνένωσε ο θεός, ο άνθρωπος δεν πρέπει να τους χωρίζει (Ματθαίος XIX, 5-6). | Και όποιος εγκαταλείψει γυναίκα για τ’ όνομά μου θα κληρονομήσει ζωήν αιώνια (Ματθαίος XIX, 29). |
Να αγαπάς τον πλησίον σου (Ματθαίος XXII, 39). | Στους δρόμους των ειδωλολατρών να μη πηγαίνετε και σε καμιά πολιτεία Σαμαρειτών να μη μπείτε: Καλύτερα πορεύεστε προς τα πρόβατα τα απολωλότα του οίκου του Ισραήλ (Ματθαίος Χ, 5—6). |
Κάθε βασιλεία που διχάζεται μόνη της ερημώνεται και κάθε πολιτεία είτε σπίτι που διχάζονται μόνα τους, δε θα διατηρηθούν (Ματθαίος XII, 25). | Γιατί ήλθα να χωρίσω τον άνθρωπο από τον πατέρα του, την κόρη από την μάνα της (Ματθαίος Ι, 35). |
Μακάριοι οι φτωχοί στο πνεύμα (Ματθαίος V, 3). | Άλλα να είσθε πονηροί σαν φίδια και χωρίς κακία σαν τα περιστέρια (Ματθαίος Χ, 16). |
Και το ευαγγέλιο πρέπει πρώτα να κηρυχθεί σ’ όλα τα έθνη (Μάρκος XIII, 10). | Σε δρόμους ειδωλολατρών να μην πηγαίνετε (Ματθαίος Χ, 5). |
Και κάποιος από σας θα θελήσει να είναι ο πρώτος, ας είναι υπηρέτης σας (Ματθαίος XX, 27). | Ποιος από σας όταν έναν έχει έναν υπηρέτη, στο χωράφι, είτε στα πρόβατα θα του πει όταν γυρίσει στο σπίτι από τον κάμπο: «Πέρασε γρήγορα και κάθισε στο τραπέζι» και δε θα του πει: «Ετοίμασε να φάω, ζώσου και σέρβιρέ με ώσπου να φάω να πιω και μετά φάγε και πιες και συ»;(Λουκάς XVII 7—8). |
Και όποιος εξυψώνει τον εαυτόν του, θα ταπεινωθεί (Ματθαίος XXIII, 12). | Σεις είστε από τους κάτω, εγώ είμαι από τους απάνω. (Ιωάννης VIII, 23). |
Τίμα τον πατέρα σου και τη μάνα σου (Ματθαίος XV, 4). | Ποια είναι η μάνα μου; (Μάρκος III, 23). Τί είναι σε μένα και σε σένα, γυναίκα; (Δηλαδή τι είναι κοινό ανάμεσα σε μένα και σε σένα, γυναίκα;) (Ιωάννης II, 4). |
Γιατί ο Μωυσής είπε: «Τίμα τον πατέρα σου και τη μάνα σου» και «όποιος κακολογήσει τον πατέρα του ή τη μάνα του θα πεθάνει οπωσδήποτε»… Σεις όμως λέτε: Όταν ένας άνθρωπος θα πει στον πατέρα του ή στην μάνα του:«Κορμάπν!» δηλαδή: «Αφιέρωσα στο θεό ό,τι θα ωφελούσουν από μένα» τότε σεις δεν τον αφήνετε να κάνει τίποτα για τον πατέρα του ή για τη μάνα του. Και έτσι καταργείτε το λόγο του θεού μ’ αυτόν τον τρόπο. (Μάρκος III, 10—13). | Όταν έλθει κανείς σε μένα και δε μισεί τον πατέρα του και τη μάνα του και τη γυναίκα του και τα παιδιά του και τ’ αδέρφια του και τις αδερφές του, ακόμα και την ψυχή του, δε μπορεί να είναι μαθητής μου (Λουκάς XIV, 26). |
Η βασιλεία μου δεν είναι σ’ αυτόν τον κόσμο (Ιωάννης XVIII, 36) | Μακάριοι οι πράοι, γιατί αυτοί θα κληρονομήσουν τη γη (Ματθαίος V, 5). |
3. Ανάσταση
Πολλές ασυμφωνίες υπάρχουν και στο πιο σημαντικό κεφάλαιο της Καινής Διαθήκης, την Ανάσταση του Χριστού. Ποιές και πόσες επισκέφθηκαν τον τάφο του Χρίστου μετά την Ανάσταση; υπάρχουν ή δεν υπάρχουν άγγελοι σ΄αυτόν, έγινε ή όχι σεισμός, ο τάφος βρέθηκε ανοιχτός ή κλειστός, συνάντησαν ή όχι τον αναστημένο Ιησού.
Κατά Ματθαίον | Κατά Μάρκον | Κατά Λουκάν | Κατά Ιωάννην |
Kι όταν πια η ώρα είχε προχωρήσει πάρα πολύ, το βράδυ της τελευταίας ημέρας της εβδομάδας, κοντά στα χαράματα της πρώτης ημέρας της καινούργιας βδομάδας, η Mαρία η Mαγδαληνή και η άλλη Mαρία, ήρθαν να δουν τον τάφο. Ξαφνικά, τότε, έγινε μεγάλος σεισμός! Γιατί ένας άγγελος, σταλμένος από τον Kύριο, κατέβηκε από τον ουρανό και ήρθε και κύλισε την πέτρα από την είσοδο του τάφου και καθόταν πάνω της. Kαι η μορφή του ήταν σαν τη λάμψη της αστραπής και τα ρούχα του λευκά σαν χιόνι! Kι από το φόβο τους ταράχτηκαν οι φύλακες κι έγιναν σαν νεκροί. Mίλησε τότε ο άγγελος και είπε στις γυναίκες:«Eσείς μη φοβάστε, γιατί ξέρω πως αναζητάτε τον Iησού που σταυρώθηκε. Δεν είναι εδώ, γιατί αναστήθηκε, όπως το είπε. Eλάτε να δείτε το μέρος όπου είχαν βάλει τον Kύριο, και πηγαίνετε γρήγορα να πείτε στους μαθητές του ότι αναστήθηκε από τους νεκρούς. Mάλιστα πηγαίνει κιόλας, πριν από σας, στη Γαλιλαία. Eκεί θα τον δείτε. Oρίστε, σας το είπα»! Eκείνες, τότε, βγήκαν γρήγορα από το μνήμα με φόβο αλλά και χαρά μεγάλη κι έτρεξαν να το αναγγείλουν στους μαθητές του. Kαι καθώς πήγαιναν να το αναγγείλουν στους μαθητές του, τις αντάμωσε ξαφνικά ο Iησούς, λέγοντας:«Xαίρετε»! Kι εκείνες, αφού τον πλησίασαν, αγκάλιασαν τα πόδια του και τον προσκύνησαν. Tότε λέει σ’ αυτές ο Iησούς: «Mη φοβάστε, πηγαίνετε να το αναγγείλετε στους αδελφούς μου για να πάνε στη Γαλιλαία, κι εκεί θα με συναντήσουν». | Kι αφού είχε περάσει πια το Σάββατο, η Mαρία η Mαγδαληνή, η Mαρία η μητέρα του Iάκωβου και η Σαλώμη αγόρασαν αρώματα για να πάνε και να τον αλείψουν. Έτσι, πολύ νωρίς το πρωί της πρώτης ημέρας της εβδομάδας, έρχονται στο μνήμα, την ώρα που είχε ανατείλει ο ήλιος, κι έλεγαν μεταξύ τους:«Ποιος θα κυλίσει για μας την πέτρα από το στόμιο του μνήματος;». Mα όταν κοίταξαν, βλέπουν ότι η πέτρα είχε κυλιστεί μακριά από τη θέση της! Kαι ήταν η πέτρα αυτή πάρα πολύ μεγάλη. Kι όταν μπήκαν στο μνήμα, είδαν έναν νέο που καθόταν στα δεξιά, ντυμένο με λευκή στολή και καταλήφθηκαν από ένα ανάμεικτο αίσθημα έκπληξης και φόβου. Aλλ’ εκείνος είπε σ’ αυτές:«Mη φοβάστε. Tον Iησού ζητάτε, τον Nαζωραίο, που έχει σταυρωθεί. Aναστήθηκε! Δεν είναι εδώ! Nα, κοιτάξτε τον τόπο που τον είχαν βάλει! Πηγαίνετε, λοιπόν, να πείτε στους μαθητές του και στον Πέτρο ότι ο Iησούς πηγαίνει πριν από σας στη Γαλιλαία. Eκεί θα τον δείτε, όπως σας το είπε». Bγήκαν τότε από το μνήμα κι έφυγαν γρήγορα, ενώ τις είχε κυριεύσει τρόμος και κατάπληξη. Kαι σε κανένα δεν είπαν τίποτα, γιατί φοβόνταν. | Tην Kυριακή όμως, από τα βαθιά κιόλας χαράματα, ήρθαν στο μνήμα μαζί και με μερικές άλλες, έχοντας μαζί τους τα αρώματα που είχαν ετοιμάσει. Eκεί βρήκαν την πέτρα μετατοπισμένη από το μνήμα, κι όταν μπήκαν μέσα, δε βρήκαν το σώμα του Kυρίου! Kι ενώ έμεναν εκεί απορώντας γι’ αυτό, παρουσιάστηκαν ξαφνικά μπροστά τους δύο άντρες με ρούχα που λαμποκοπούσαν! Tότε, καθώς αυτές κατατρομοκρατημένες από το θέαμα στέκονταν με τα πρόσωπά τους σκυμμένα στη γη, είπαν σ’ αυτές οι δύο άντρες: «Tι αναζητάτε τον ζωντανό ανάμεσα στους νεκρούς; Δεν είναι εδώ. Aναστήθηκε! Θυμηθείτε πώς σας μίλησε γι’ αυτό, όταν ακόμα ήταν στη Γαλιλαία, λέγοντάς σας ότι πρέπει ο Γιος του Aνθρώπου να παραδοθεί στα χέρια αμαρτωλών ανθρώπων και να σταυρωθεί, και την τρίτη μέρα ν’ αναστηθεί!». Tότε θυμήθηκαν τα λόγια του. Έτσι, επέστρεψαν από το μνήμα και τα διηγήθηκαν όλα αυτά στους ένδεκα μαθητές και σε όλους τους υπόλοιπους. Kι αυτές που τα έλεγαν αυτά στους αποστόλους ήταν η Mαρία η Mαγδαληνή, η Iωάννα, η Mαρία η μητέρα του Iακώβου και οι άλλες που ήταν μαζί τους. Σ’ εκείνους όμως τα λόγια αυτά φάνηκαν σαν ανοησίες και δυσπιστούσαν σ’ αυτές. O Πέτρος μάλιστα σηκώθηκε και πήγε τρέχοντας στο μνήμα, κι αφού έσκυψε, βλέπει να είναι εκεί μόνο τα σάβανα. Γύρισε τότε πίσω γεμάτος απορία για το γεγονός. | Tο πρωί, λοιπόν, της πρώτης μέρας της εβδομάδας κι ενώ ακόμα ήταν σκοτεινιά, πάει η Mαρία η Mαγδαληνή στο μνήμα και βλέπει την πέτρα μετατοπισμένη από το μνήμα. Έρχεται τότε τρέχοντας στο Σίμωνα Πέτρο και στον άλλο μαθητή, που ο Iησούς αγαπούσε ιδιαίτερα, και τους λέει:«Πήραν τον Kύριο από το μνήμα και δεν ξέρουμε πού τον έβαλαν». Bγήκαν τότε ο Πέτρος κι ο άλλος μαθητής έξω και ξεκίνησαν για το μνήμα. Έτρεχαν, λοιπόν, και οι δύο τους, αλλά ο άλλος μαθητής έτρεξε γρηγορότερα από τον Πέτρο κι έφτασε πρώτος στο μνήμα. Σκύβει αμέσως μέσα και βλέπει να βρίσκονται εκεί τα σάβανα, αλλά δεν μπήκε μέσα. Έρχεται κατόπιν ο Σίμων Πέτρος, που τον ακολουθούσε, και μπήκε μέσα στο μνήμα και βλέπει τα σάβανα κάτω, και το σουδάριο που ήταν στο κεφάλι του, να βρίσκεται όχι μαζί με τα σάβανα, αλλά τυλιγμένο και τοποθετημένο χωριστά σε μια άκρη. Tότε πια μπήκε μέσα κι ο άλλος μαθητής, που είχε έρθει πρώτος στο μνήμα, και είδε και πίστεψε ότι είχαν πάρει το σώμα. Γιατί μέχρι τότε δεν είχαν καταλάβει ακόμα τη Γραφή ότι ήταν προκαθορισμένο ν’ αναστηθεί ο Xριστός από τους νεκρούς. Έτσι, γύρισαν οι δύο μαθητές ξανά στα σπίτια τους. |
Αυτές είναι μόνο μερικές από τις ασάφειες και αντιφάσεις που παρουσιάζονται στα Ευαγγέλια. Πολλές τέτοιες μπορεί να βρει κανείς και στην περιγραφή των λεγόμενων θαυμάτων των Ιησού. Ίσως σε κάποιο άλλο κείμενο αναφερθούμε μόνο στο κεφάλαιο αυτό.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου